อาชีพนักบินเป็นหนึ่งในอาชีพที่มีจำเป็นต้องมีการฝึกฝนเป็นอย่างมากซึ่งส่งผลให้คอร์สฝึกอบรมอาชีพนักบินมีค่าใช้จ่ายที่สูงเป็นอันดับต้นเมื่อเปรียบเทียบกับอาชีพอื่น เนื่องจากเครื่องอากาศยานประเภทต่าง ๆ มีความซับซ้อนในการทำงานผู้ที่ควบคุมจึงจำเป็นต้องมีความรอบคอบและมีสติตลอดเวลา ความผิดพลาดเพียงเล็กน้อยสามารถนำไปสู่ความเสียหายต่อชีวิตของผู้คนจำนวนมาก ดังนั้นการคัดเลือกนักบินจึงเป็นปัจจัยที่สำคัญมาก นอกเหนือจากประสบการณ์ด้านการบินและความสามารถในการเรียนรู้ที่รวดเร็วแล้ว บุคลิกภาพเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ส่งผลต่อความสำเร็จในอาชีพนักบิน

งานวิจัยของ Sonja Breuer และคณะในปี  2023   ได้ศึกษาว่าบุคลิกภาพแบบใดบ้างที่ส่งผลให้นักบินประสบความสำเร็จในการฝึกบิน พบว่า

1. บุคลิกภาพแบบมีวินัยรับผิดชอบ (Conscientiousness) ซึ่งหมายถึง นักเรียนการบินที่มีความมุมานะ อุตสาหะ ขยัน และทุ่มเทให้กับงานที่ทำ นั้นส่งผลให้นักเรียนการบินประสบความสำเร็จในการฝึกบิน เนื่องจากการปฏิบัติอย่างรอบคอบ มีความรับผิดชอบ และมีระบบระเบียบ ทั้งหมดนี้จึงเป็นข้อได้เปรียบที่ส่งผลให้ผ่านการทดสอบการบิน

2. บุคลิกภาพแบบความมั่นคงทางอารมณ์ (Emotional stability) ซึ่งตรงข้ามกับความไม่มั่นคงทางอารมณ์ (Neuroticism) นำไปสู่ความสำเร็จในการฝึกบินเช่นกัน เนื่องจากนักเรียนการบินที่มีความไม่มั่นใจ ฉุนเฉียวง่าย และความไม่มั่นคงในจิตใจ มักนำไปสู่โอกาสในการเกิดความผิดพลาดในการบิน 

3. ความมั่นใจในตนเอง (Self-confidence) ซึ่งเป็นความเชื่อในทางที่ดีที่บุคคลมีต่อตนเอง รับรู้ว่าตนมีความสามารถ มีความมั่นใจในตนเอง สิ่งเหล่านี้นำไปสู่การประสบความสำเร็จในหลายสาขาวิชาชีพ อย่างไรก็ตามความมั่นใจในตนเองมากเกินไป (Overconfidence) กลับส่งผลเสียต่อการปฏิบัติงานในฐานะนักบินเนื่องจากนักบินอาจตัดสินใจทำสิ่งที่เสี่ยงเกินไป และความมั่นในใจตนเองน้อยเกินไปก็เป็นอุปสรรคต่อการบินเมื่อเผชิญกับอุปสรรค เช่น สภาพอากาศที่แปรปรวน ทำให้เกิดความตัดสินใจผิดพลาดจากความไม่มั่นใจ

ถึงแม้ว่าในงานวิจัยในอดีตหลายงาน ๆ แสดงผลว่าบุคลิกภาพด้านอื่นอย่างเช่น การชอบเข้าสังคม (Extraversion) การปิดรับประสบการณ์ใหม่ (Openness to experience) รวมถึงการมีความวิตกกังวลเป็นนิสัย (Trait anxiety) แต่การวิจัยที่รวบรวมผลของงานวิจัยจำนวนมากเข้าด้วยกัน อย่างเช่น การวิเคราะห์อภิมาณ​ (Meta-analysis) กลับไม่พบผลของบุคลิกภาพทั้งสองแบบและนิสัยวิตกกังวลต่อประสิทธิภาพในการบิน

โดยสรุปแล้วการที่จะนักเรียนการบินหนึ่งคนจะสามารถฝึกฝนการบินจนประสบความสำเร็จและได้เป็นนักบินตามที่ปรารถนาไว้ได้นั้นจำเป็นต้องมีวินัยรับผิดชอบ มีความมั่นคงทางอารมณ์ และความมั่นใจในตนเองระดับหนึ่ง ทั้งสามปัจจัยนี้จะช่วยให้ทั้งการฝึกฝนและการบินในสถานการณ์จริงประสบความสำเร็จได้ ดังนั้นการทำความเข้าใจถึงบุคลิกภาพของตนจึงเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการตั้งเป้าหมายที่จะเป็นนักบินในอนาคต ซึ่งสามารถทำได้ผ่านการทดสอบบุคลิกภาพด้วยแบบทดสอบบุคลิกภาพต่าง ๆ และยังสามารถที่จะตั้งเป้าหมายในการเพิ่มพูนและปรับลดบุคลิกภาพบางด้านผ่านการเทรนนิงหรือโคชชิ่งเพื่อให้มีคุณสมบัติที่เหมาะสมกับการเป็นนักบินได้ในท้ายที่สุด

บทความต้นฉบับ

Breuer, S., Ortner, T. M., Gruber, F. M., Hofstetter, D., & Scherndl, T. (2023). Aviation and personality: do measures of personality predict pilot training success? Updated meta-analyses. Personality and Individual Differences, 202, 111918.