ตัวแปรกำกับ เป็นการที่ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรสองตัว ถูกทำให้เปลี่ยนแปลงไปด้วยตัวแปรที่สาม เช่น อุณหภูมิ และความชื้น ส่งผลต่อความรู้สึกร้อน ในอุณหภูมิต่ำ ความชื้นสูงหรือต่ำจะมีความรู้สึกร้อนไม่แตกต่างกัน แต่เมื่ออุณหภูมิสูง ยิ่งอากาศชื้น ยิ่งรู้สึกร้อน ดังนั้นอุณหภูมิและความชื้นมีผลร่วมกันต่อความรู้สึกร้อน แล้วอะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้อุณหภูมิและความชื้น ส่งผลร่วมกันต่อความรู้สึกร้อน

หากผลร่วมกันของอุณหภูมิและความชื้นทำให้ปริมาณเหงื่อบนผิวหนังแตกต่างกัน แล้วปริมาณเหงื่อบนผิวหนังส่งผลต่อความรู้สึกร้อน ปริมาณเหงื่อในผิวหนังก็จะเป็นตัวแปรส่งผ่าน และเรียกโมเดลนี้ว่าตัวแปรกำกับแบบถูกส่งผ่าน (Mediated Moderation) ในตอนอุณหภูมิต่ำ ความชื้นสูงจะมีเหงื่อสะสมบนผิวหนังมากกว่าความชื้นต่ำเล็กน้อย (เพราะไม่มีความร้อนในตัวให้ระบาย) ทำให้ความรู้สึกร้อนไม่แตกต่างกันระหว่างความชื้นสูงและต่ำ แต่เมื่ออุณหภูมิสูง ความชื้นสูงจะมีเหลื่อสะสมบนผิวหนังมากกว่าความชื้นต่ำมาก (เพราะต้องระบายความร้อนออก แต่เมื่อความชื้นสูง เหงื่อจะไม่ระเหยออกไป) ทำให้เมื่อความชื้นสูงจะรู้สึกร้อนมากกว่าความชื้นต่ำมาก

อีกตัวอย่าง เช่น พนักงานที่ได้รับภาระงานที่สำคัญ จะมีโอกาสในการลาออกน้อยกว่า หากพนักงานเป็นคนที่มีความสามารถในการจัดการมาก แต่หากมีความสามารถในการจัดการน้อย พนักงานที่ได้รับภาระงานที่สำคัญ กลับลาออกมากกว่า กล่าวคือ ภาระงานที่สำคัญและความสามารถในการจัดการของพนักงาน มีผลร่วมกันต่อโอกาสในการลาออก ตัวแปรที่อาจอธิบายผลร่วมกันต่อการลาออกนี้ คือ ความพึงพอใจในงาน กล่าวคือ ในบรรดาพนักงานที่มีความสามารถในการจัดการสูง ยิ่งได้รับภาระงานที่สำคัญ จะยิ่งพึงพอใจในงาน และมีโอกาสในการลาออกต่ำ แต่ในบรรดาพนักงานที่มีความสามารถในการจัดการต่ำ ยิ่งได้รับภาระงาน จะยิ่งพึงพอใจในงานต่ำ และจะมีโอกาสในการลาออกสูง 

ตัวแปรกำกับที่ถูกส่งผ่าน จะเป็นการหาสาเหตุของผลร่วมกันของสองตัวแปร (หรือมากกว่า) ที่มีต่อตัวแปรตาม ตัวแปรส่งผ่านต่อได้รับอิทธิพลร่วมกันของตัวแปรต้นและตัวแปรกำกับ และผลร่วมกันนั้นจะถูกส่งไปหาตัวแปรตามต่อไป โมเดลนี้จะเป็นโมเดลย่อย (subset model) ของโมเดลตัวแปรส่งผ่านที่ถูกกำกับ (Moderated Mediation)

ในประเทศไทยยังมีแหล่งการเรียนรู้ทางสถิติสำหรับบุคลทั่วไปที่ให้ความรู้เกี่ยวกับตัวแปรส่งผ่านและสถิติขั้นกลางและสูงอยู่มากมายบนสื่อออนไลน์ หนึ่งในนั้นคือทีมงานและ CEO ของ MindAnalytica อ. สันทัด พรประเสริฐมานิต ซึ่งเป็นอาจารย์พิเศษทางด้านสถิติประจำคณะจิตวิทยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผ่านเว็บไซต์ https://sunthud.com/ หนึ่งในบทเรียนมีการกล่าวครอบคลุมถึงการวิเคราะห์ถดถอยที่เป็นพื้นฐานของการวิเคราะห์โมเดลส่งผ่าน จนเข้าสู่สถิติขั้นกลางด้วยเทคนิคการวิเคราะห์โมเดลส่งผ่าน เพื่อให้ผู้เรียนได้เข้าใจตัวแปรส่งผ่านจากพื้นฐานไปสู่ขั้นที่สูงขึ้นไปได้อย่างง่ายที่สุด